Psychoterapia indywidualna jest pewnego rodzaju oddziaływaniem terapeuty na pacjenta z zastosowaniem technik i narzędzi psychologicznych. Dzięki nim pacjent może lepiej zrozumieć siebie, a także źródło zaburzeń i problemów osobistych.

Pierwsze spotkanie terapeuta-klient zwykle ma charakter konsultacji. Jego celem jest zdiagnozowanie problemu, z którym zgłasza się klient. Na kolejnych sesjach wspólnie z terapeutą ustala się cel terapii i zawiązuje kontrakt terapeutyczny, który może się kształtować i podlegać pewnym zmianom jeszcze przez kilka kolejnych sesji. Co ważne, obie strony terapii (klient i psychoterapeuta) zobowiązują się przestrzegać elementów tego kontraktu. Zależnie od charakteru problemu, którego rozwiązanie jest celem terapii, cały ten proces może zając nawet kilkanaście sesji (zwykle wystarczy kilka spotkań z terapeutą). Liczba niezbędnych sesji terapeutycznych i łączny czas terapii jest określany i uzgadniany indywidualnie z każdym klientem.

Psychoterapeuta musi zachować pełną dyskrecję - zarówno przebieg terapii, jak i dane klientów muszą być konsekwentnie chronione. Żadne zdarzenie, które będzie miało miejsce w trakcie terapii, ani żadna informacja ujawniona przez klienta nie może być przekazywana osobom trzecim bez wyraźnej zgody klienta. Wyjątkiem od tej reguły jest - co oczywiste - przypadek, w którym ktoś z otoczenia klienta lub sam klient jest narażony na niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia.